Ο λιναρόσπορος (Linum usitatissimum L, οικογένεια Lineaceae) περιέχει περίπου 30 – 45% λίπος με το 57 % αυτού του λίπους να είναι ωμέγα-3, 20 – 30% πρωτεΐνη, 8% νερό και έως 28% διαλυτές και αδιάλυτες φυτικές ίνες. Στο κάλυμμα του σπόρου, η διαλυτή ίνα δημιουργεί γέλη (τζελ), η οποία μπορεί να διογκωθεί σε πολλαπλάσιο μέγεθος. Περιέχει επίσης, 1% κυανιούχες γλυκοσίδες, εκ των οποίων οι πιο γνωστοί είναι οι άλλες ευεργετικές ουσίες όπως λιγνάνες, καθώς και υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Ε.
Ο λιναρόσπορος είναι μια από τις πιο πλούσιες φυτικές πηγές του ωμέγα-3 (n-3) λιπαρού οξέος, του άλφα-λινολενικού οξέος (ALA, C18:3n-3). Τα έλαια αποτελούν περίπου το 41 % του συνολικού βάρους των σπόρων με το 57 % να είναι ωμέγα-3
Οι δράσεις του λιναρόσπορου που σχετίζονται με την υγεία μπορεί να οφείλονται σε τέσσερα βασικά βιοενεργά συστατικά: στο άλφα-λινολενικό οξυ που είναι ένα ωμέγα-3 λιπαρό οξύ, στις λιγνάνες, στις φυτικές ίνες ή τα πεπτίδια ή πιθανότερο να οφείλονται σε μια συνεργική δράση αυτών των συστατικών μαζί. Η βιοδιαθεσιμότητα του του άλφα-λινολενικού οξέος είναι βέλτιστη όταν προσλαμβάνεται ως έλαιο λιναρόσπορου, αλλά φτωχή όταν προσλαμβάνεται ως ολόκληρος σπόρος.
Ο αλεσμένος λιναρόσπορος παρέχει την καλύτερη επιλογή για τη βιοδιαθεσιμότητα για καθένα από αυτά τα βιοενεργά συστατικά και είναι καλά ανεκτός
Οπότε μέχρι εδώ κρατήστε ότι ο αλεσμένος λιναρόσπορος ίσως είναι καλύτερη επιλογή από τον ολόκληρο σπόρο ή το έλαιο.
Ευεργετικές Ιδιότητες
Έχει αντικαρκινικές, αντιοξειδωτικές και αντιθρομβωτικές ιδιότητες που επιτρέπουν και τη μείωση της συνολικής χοληστερόλης, της LDL «κακής» χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων στο αίμα.
Επιπλέον, μπορεί να συμμετέχει στην πρόληψη μεταβολικών ασθενιών (διαβήτης τύπου II, παχυσαρκία) και καρδιαγγειακών ασθενειών (υπέρταση, αρτηριοσκλήρωση και η ισχαιμία) και τη βελτίωση της μνήμης.
Ο λιναρόσπορος μπορεί να αποτρέψει ή να θεραπεύσει την ανάπτυξη όγκου και τη χημική δηλητηρίαση, συμπεριλαμβανομένης της δηλητηρίασης που προκαλείται από νευροτοξικούς οργανοφωσφορικούς νευρικούς παράγοντες.
Μπορεί να βελτιώσει την υγεία του παχέος εντέρου και τη διατήρηση της γαστρεντερικής μικροχλωρίδας.
Για τις πολύτιμες ιδιότητες του τζελ του, ο λιναρόσπορος χρησιμοποιείται ως θεραπεία βοηθά κατά της δυσκοιλιότητας και χρησιμοποιείται για την τόνωση της δραστηριότητας του εντέρου, για τη θεραπεία του ερεθισμού του στομάχου και του έλκους του στομάχου και για την πρόληψη του καρκίνου του στομάχου, καθώς και για βρογχίτιδα και φλεγμονές του ουροποιητικού.
Το λινέλαιο εφαρμόζεται εξωτερικά στη δερματολογία. Είναι πολύ καλά εφαρμόσιμο στη θεραπεία δερματικών παθήσεων και εγκαυμάτων και ως αναγεννητικό καλλυντικό παρασκεύασμα για τακτική θεραπεία του δέρματος
Όσον αφορά της φυτικές ίνες: η σύσταση του Ινστιτούτου Ιατρικής που είναι 25 g/ημέρα για τις γυναίκες και 38 g/ημέρα για τους άνδρες. Τριάντα γραμμάρια λιναρόσπορου μπορούν να παρέχουν έως και 8 γραμμάρια διαιτητικών ινών
Ο λιναρόσπορος μπορεί να χρησιμεύσει ως υποκατάστατο αλευριού που περιέχει γλουτένη για όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη
Έχει ανεπιθύμητες παρενέργειες;
Δεν προσδιορίστηκαν ανεπιθύμητες παρενέργειες στην κατανάλωση προϊόντων λιναρόσπορου σε θεραπευτικές δόσεις. Ωστόσο, όταν λαμβάνονται μεγάλες δόσεις, δεν μπορεί να αποκλειστεί πιθανή δηλητηρίαση από υδροκυάνιο (φυσικά αυτό είναι αρκετά απίθανό μιας και ο οργανισμός έχει μηχανισμούς αποτοξίνωσης και με το ψήσιμο μειώνεται η συγκέντρωση)
Επίσης στομαχική δυσφορία, φούσκωμα, αέρια ή και διάρροια.
Εδώ να πούμε ότι Κλινικές δοκιμές 30-45 g λιναρόσπορου την ημέρα μπορεί να οδηγήσουν σε ήπια γαστρεντερική δυσφορία, μετεωρισμό και φούσκωμα που εξαφανίζονται με την πάροδο του χρόνου καθώς το άτομο έχει συνηθίσει το υψηλό φορτίο φυτικών ινών. Οι ασθενείς μπορούν σταδιακά να εισαχθούν στον λιναρόσπορο προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα αυτών των παρενεργειών
Εγκυμοσύνη
Ο λιναρόσπορος είναι μακράν η πλουσιότερη διατροφική πηγή φυτικών λιγνανών και η βιοδιαθεσιμότητα της λιγνάνης μπορεί να βελτιωθεί με σύνθλιψη ή άλεση του λιναρόσπορου. Tα έλαια λιναρόσπορου δεν παρέχουν συνήθως λιγνάνες εκτός εάν έχει προστεθεί αλεσμένος λιναρόσπορος στο λάδι. Οι έγκυες γυναίκες καλύτερα να επιλέγουν ολόκληρο το σπόρο αντί για αλεσμένο λιναρόσπορο ή το έλαιο που δεν περιέχει λιγνάνες με φυτοοιστρογόνο δράση, που θα μπορούσε να προκαλέσει επιπλοκές στην εγκυμοσύνη. Αυτοί οι πιθανοί κίνδυνοι, ωστόσο, δεν έχουν επικυρωθεί με πειράματα και τα προϊόντα λιναρόσπορου μπορούν να θεωρηθούν ασφαλή. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) θεωρεί τα προϊόντα λιναρόσπορου ασφαλή για τις θηλάζουσες γυναίκες και τη διατροφή των παιδιών.
Με λίγα λόγια Ο λιναρόσπορος μπορεί να δράσει όπως η ορμόνη οιστρογόνο. Ορισμένοι ειδικοί ανησυχούν ότι αυτό μπορεί να βλάψει την εγκυμοσύνη. Αλλά δεν υπάρχουν αξιόπιστα κλινικά στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις του στην εγκυμοσύνη. Είναι καλό να συμβουλευτείτε και το γιατρό σας.
Αποθήκευση
Η σωστή αποθήκευση είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή της καταστροφής των σπόρων λιναριού. Πρέπει να φυλάσσονται σε αεροστεγές δοχείο σε δροσερό, σκοτεινό μέρος όπως ντουλάπι ή ψυγείο. Η έκθεση στο φως, τη θερμότητα και τον αέρα μπορεί να επιταχύνει την αποικοδόμηση των λιπών στους σπόρους λιναριού, με αποτέλεσμα να χαλάσουν πιο γρήγορα.
Κάποιες ΙΔΕΕΣ κατανάλωσης
Προσθέστε μια κουταλιά της σούπας αλεσμένο λιναρόσπορο στα ζεστά ή κρύα δημητριακά πρωινού σας.
Προσθέστε ένα κουταλάκι του γλυκού αλεσμένο λιναρόσπορο σε μαγιονέζα ή μουστάρδα όταν φτιάχνετε ένα σάντουιτς.
Ανακατέψτε μια κουταλιά της σούπας αλεσμένο λιναρόσπορο σε γιαούρτι.
Ψήστε αλεσμένο λιναρόσπορο σε μπισκότα, μάφιν, ψωμιά και άλλα αρτοσκευάσματα.
Βιβλιογραφία:
Sirotkin AV. Influence of Flaxseed (Linum usitatissimum) on Female Reproduction. Planta Med. 2023 May;89(6):608-615. doi: 10.1055/a-2013-2966. Epub 2023 Feb 20. PMID: 36808094.
Caligiuri SP, Edel AL, Aliani M, Pierce GN. Flaxseed for hypertension: implications for blood pressure regulation. Curr Hypertens Rep. 2014 Dec;16(12):499. doi: 10.1007/s11906-014-0499-8. PMID: 25342643.
Al-Madhagy S, Ashmawy NS, Mamdouh A, Eldahshan OA, Farag MA. A comprehensive review of the health benefits of flaxseed oil in relation to its chemical composition and comparison with other omega-3-rich oils. Eur J Med Res. 2023 Jul 18;28(1):240. doi: 10.1186/s40001-023-01203-6. PMID: 37464425; PMCID: PMC10353157.
Comentários